Jesień to pora roku, kiedy słońce nadal nas ogrzewa, choć już zdecydowanie mniej intensywnie. Ciepłe dni powoli odchodzą w niepamięć, a ich miejsce zastępuje chłód i deszcz. To właśnie wtedy również lekarze mają zdecydowanie więcej pracy. Dlaczego?

Jesienią wielu z nas skarży się na ból gardła, katar, kaszel, ból głowy. Pojawić się może osłabienie lub gorączka. Takie objawy najczęściej związane są z przeziębieniem, które często dotyka nas właśnie jesienią i zimą. Teorii, dlaczego tak się dzieje, jest kilka.

Jednak z nich sugeruje, że powodem spadku odporności, który wykorzystują bakterie i wirusy, jest niedostateczna ilość słońca, a co za tym idzie – niedobór witaminy D3. Powstaje ona na skórze, pod wpływem działania promieni słonecznych. A jesienią nie dość, że pogodnych dni jest jak na lekarstwo, to jeszcze chronimy się przed chłodem, zakładając kurtki i mocno zakrywając ciało. Rozwiązaniem może być suplementacja witaminy D oraz korzystanie z dobrej pogody mimo zimna.

Jesienią też zdecydowanie łatwiej o wychłodzenie organizmu. Aura szybko się zmienia, czasem zaskoczy nas deszcz. W takich warunkach nietrudno o pierwsze objawy przeziębienia, które – jak sama nazwa wskazuje – ma związek z zimnem.

Właściwości leku na ból gardła

• Łagodzi ból gardła.

• Ułatwia przełykanie.

• Usuwa chrypkę.

• Działa bakteriobójczo i przeciwzapalnie.

• Nawilża gardło.

Po letniej beztrosce i długich godzinach spędzanych na świeżym powietrzu przychodzi czas, kiedy trudno wygospodarować kilka chwil na spacer czy aktywność fizyczną. Dni są krótsze, pojawiają się obowiązki związane z dowożeniem dzieci do szkoły czy na zajęcia pozalekcyjne. Przemęczenie, stres i brak ruchu sprawiają, że organizm ma mniej siły i trudno mu odeprzeć atak wirusów i bakterii.

Jesienią też uboższa o warzywa i owoce jest nasza dieta. A to one są źródłem cennych witamin i minerałów, z których wiele ma korzystny wpływ na układ odpornościowy. Trzeba więc zadbać o to, by nasz jadłospis był bogaty i różnorodny przez cały rok. Jesienią i zimą warto go też wzbogacić o produkty kiszone, np. ogórki i kapustę. Dobrze jest też nie wychodzić z domu bez ciepłego śniadania. O poranku w chłodny dzień dobrze smakuje m.in. owsianka, jaglanka czy kubek kakao. Dodadzą energii, ale też rozgrzeją organizm.

Wyprzedź infekcję!

Czy przeziębieniom jesienią i zimą można zapobiec? I tak, i nie. Wpływ na to ma wiele różnych czynników, m.in. jak mocny jest nasz układu immunologiczny oraz jaki tryb życia prowadzimy (stres i stosowanie używek zwiększają podatność na infekcje). Zawsze jednak trzeba być gotowym na to, że u nas lub u naszych bliskich pojawią się objawy przeziębienia. Warto więc nie dać się zaskoczyć i mieć pod ręką preparaty, które je złagodzą. W apteczce powinny znaleźć się: środek przeciwgorączkowy, syrop na kaszel suchy i mokry, woda morska na katar oraz spray do gardła.

Dlaczego się przeziębiamy?

Warto też wspomagać się domowymi sposobami. Lepiej poczujemy się po wypiciu gorącej herbaty z miodem i cytryną lub mleka z miodem. W przypadku bólu gardła pomóc może jego płukanie wodą z dodatkiem soli lub sody oczyszczonej. Katar złagodzą inhalacje, np. z majeranku. O ile to możliwe, warto też zostać w domu. Będąc przeziębionym, nie tylko źle się czujemy i jesteśmy słabo wydajni w pracy, ale też zarażamy innych.

Ból gardła w większości przypadków mija po kilku dniach. Zdarza się jednak, że nie ustępuje mimo leczenia lub powraca po kilku tygodniach. Mówi się wówczas o przewlekłym bólu gardła.

Przewlekły ból gardła wygląda nieco inaczej niż stan ostry. Gardło boli, piecze, swędzi i może być zaczerwienione, ale najczęściej odczucia te są mniej intensywne. Nie pojawia się też gorączka. Nie oznacza to jednak, że problem można bagatelizować. Warto zgłosić się do laryngologa, który pomoże znaleźć przyczynę dolegliwości. Nie zawsze udaje się to na pierwszej wizycie, bo powodów nawrotowego bólu gardła jest kilka.

W wielu przypadkach za przewlekły ból gardła odpowiadają czynniki zewnętrzne, np. zbyt suche powietrze w mieszkaniu, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Ulgę przynieść może używanie nawilżacza lub położenie mokrych ręczników na kaloryfer. Trzeba też pamiętać o przyjmowaniu odpowiedniej ilości płynów, najlepiej wody mineralnej.

Za nawracające drapanie w gardle odpowiadać również może dym tytoniowy. Jeśli więc na problem ten skarży się palacz papierosów, wyjście jest jedno – trzeba rozstać się z nałogiem. Niekorzystnie na śluzówkę gardła oddziałuje też alkohol.

Sonda

---

Jaką formę preparatu do gardła preferują Polacy?

tabletki do ssania, spray do gardła, płukanki do gardła, syrop.

tabletki do ssania,

spray do gardła,

płukanki do gardła,

syrop.

Warto też przyjrzeć się miejscu pracy. Jeśli działa w nim klimatyzacja lub jesteśmy narażeni na wdychanie pyłu, można się spodziewać, że to właśnie te czynniki podrażniają gardło.

Przewlekły ból gardła może też być objawem choroby. Wielu osobom kojarzy się jedynie z błahą infekcją, a w rzeczywistości nawracające swędzenie i drapanie odczuwane w tylnej ścianie gardła może być spowodowane przewlekłym nieżytem nosa i zatok, niedoczynnością tarczycy, niewydolności nerek czy cukrzycą. Za dolegliwość odpowiedzialne mogą być również deformacje masywu kostnego nosa i jego niedrożność oraz alergie. Jest to też skutek uboczny działania niektórych leków, m.in. obniżających ciśnienie krwi. Ale uwaga: nigdy nie wolno ich odstawiać na własną rękę! Jeśli podejrzewamy, że to one odpowiadają za nawracające zapalenie gardła, trzeba skonsultować się z lekarzem, który – o ile będzie taka możliwość – zaproponuje inny schemat leczenia.

Sprawdzone sposoby na ból gardła (od naturalnych po farmaceutyczne)

Nawracające problemy z gardłem są też jednym z pierwszych objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Mogą być również zwiastunem menopauzy.

Mimo że wiele osób bagatelizuje ból gardła, szczególną czujność należy zachować, gdy jest on jednostronny. Nasuwa wówczas podejrzenie nowotworu gardła lub krtani.

Zidentyfikowanie przyczyny przewlekłego bólu gardła jest milowym krokiem ku wyeliminowaniu dolegliwości. Czasem jednak jest to bardzo długi proces, a ulga potrzebna jest natychmiast. Warto mieć wówczas pod ręką spray do gardła, np. Uniben, w którym substancją czynną jest chlorowodorek benzydaminy. Związek ten należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Preparat działa miejscowo przeciwzapalnie, przeciwbólowo, znieczulająco oraz odkażająco. Jest łatwy w użyciu, a długi aplikator pozwala na precyzyjne rozpylenie leku na tylnej ścianie gardła. Może być stosowany przez 7 dni.

Chyba każdego z nas co najmniej raz w życiu dotknął ból gardła. Nie jest to dolegliwość przyjemna, dlatego robimy wszystko, by jak najszybciej się jej pozbyć. Nie zawsze jest to jednak zadanie proste, bo wiele zależy od przyczyny problemu.

Przeziębienie

W większości przypadków za ból gardła odpowiadają wirusy. Atakują one najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Wywołują też szereg innych objawów, m.in. kaszel, katar, ból mięśni, złe samopoczucie. Problem dotyczy nie tylko dzieci chodzących do przedszkola i szkoły, ale też dorosłych. Leczenie polega na łagodzeniu objawów za pomocą leku przeciwbólowego i przeciwgorączkowego, np. paracetamolu lub ibuprofenu. Zaleca się również stosowanie preparatów o działaniu miejscowym. Spray do gardła, np. Uniben, zmniejsza obrzęk śluzówki, znieczula i łagodzi podrażnienia. Można go stosować kilka razy dziennie, również u dzieci. Godne uwagi są też domowe sposoby leczenia przeziębienia, np. herbata z miodem oraz płukanki ziołowe.

Zapalenie krtani

Stan zapalny gardła obejmować może również krtań. W przypadku tej choroby nie tylko pojawia się ból gardła, ale też zmianie ulega barwa głosu. Pojawić się może chrypka, a u dzieci i osób starszych – duszność. I w tym przypadku leczenie jest główne objawowe. Jeśli wystąpi obrzęk błony śluzowej, podaje się glikokortykosteroidy.

Szkarlatyna

Szkarlatyna to jedna z chorób zakaźnych, którą zarazić się można drogą kropelkową. Jej rozpoznanie najczęściej nie jest trudne, bo objawy są charakterystyczne. Pojawia się bardzo wysoka gorączka oraz drobnoplamista wysypka zlokalizowana na całym ciele z wyjątkiem trójkąta pomiędzy fałdami nosowymi i brodą. Skóra staje się szorstka, a po kilku dniach zaczyna się łuszczyć. Na języku uwidacznia się ustępujący od brzegów biały nalot.

Leczenie szkarlatyny wymaga podawania antybiotyków oraz leków obniżających gorączkę. Można też stosować preparaty łagodzące ból gardła.

Słów kilka o tym, jak zbudowane jest nasze gardło

Mononukleoza zakaźna

Mononukleoza to rzadko diagnozowana choroba. Za zakażenie odpowiedzialny jest wirus Epsteina i Barr (EBV). Choroba rozpoczyna się wysoką gorączką, która może trwać nawet 14 dni, silnym bólem gardła oraz powiększeniem węzłów chłonnych szyi (są niebolesne). Powiększeniu może ulec wątroba i śledziona. Leczenie mononukleozy polega wyłącznie na łagodzeniu objawów.

Ból gardła może być też objawem innych chorób, m.in. anginy, błonicy, odry czy ospy wietrznej. Zdarza się, że objaw ten jest związany ze zmianami próchniczymi zębów, ropniem zęba czy zapaleniem dziąseł. Sugeruje też określone choroby ogólnoustrojowe, np. choroby nerek lub choroby przemiany materii. Przewlekły ból gardła bywa związany z alergią, zanieczyszczeniem środowiska oraz ekspozycją na dym tytoniowy.

Ból gardła uznajemy za objaw przeziębienia i leczymy na własną rękę. Niestety, nie zawsze jest to dobre rozwiązanie. Jeśli dolegliwość nie ustępuje lub nasila się z dnia na dzień, nie warto zwlekać z wizytą u lekarza.

Zapalenie gardła w większości przypadków wywołane jest przez wirusy. To one sprawiają, że czujemy się źle, dokucza nam kaszel i katar. Zdarza się jednak, że objawy infekcji zwiastują anginę.

Stan zapalny gardła obejmuje obszar od migdałków podniebiennych aż do krtani. Objawy infekcji mogą utrzymywać się 3-7 dni. W zdecydowanej większości przypadków za ich pojawienie się odpowiadają wirusy, zwłaszcza adenowirusy, rynowirusy, koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy. Gdy w sprzyjających warunkach zaczną się namnażać, zaczyna nas drapać w gardle, pojawia się uczucie pieczenia i ból, a połykanie jest bolesne i problematyczne. Mogą im towarzyszyć katar, kaszel, zapalenie spojówek, bóle mięśni i biegunka.

Objawy bakteryjnego zapalenia gardła (anginy)

Przebieg choroby wywołanej przez bakterie jest bardziej gwałtowny. Pojawić się może wysoka temperatura, powiększeniu ulegają okoliczne węzły chłonne (podżuchwowe). Ból gardła jest bardzo silny, co powoduje poważne problemy z połykaniem (stąd utrata apetytu). Nie pojawia się katar, chrypka i kaszel, za to lekarz, zaglądając w gardło, zauważy zaczerwienienie i obrzęk migdałków podniebiennych z nalotami włóknikowymi w kryptach. Anginie mogą towarzyszyć bóle głowy i brzucha, wymioty i nudności.

W 90 proc. przypadków za anginę odpowiedzialne są paciorkowce beta-hemolizujące z grupy A: Streptococcus pyogenes. W leczeniu stosuje się penicylinę – antybiotyk podaje się najczęściej przez 10 dni.

Zapalenie gardła

ANGINA

ZAPALENIE GARDŁA

Leczenie zapalenia gardła

Jeśli za ból gardła odpowiedzialne są wirusy, leczenie jest wyłącznie objawowe. Choroba ulega samoistnemu ograniczeniu. Stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, np. ibuprofen (wykazuje też działanie przeciwzapalne). Ulgę przynoszą również działające miejscowo preparaty, np. Uniben. W postaci sprayu do gardła łagodzi ból, zmniejsza obrzęk i działa przeciwwirusowo. Łagodzi również odruch kaszlowy.

Jeśli mimo stosowania właściwych leków objawy nie mijają lub nie zmniejsza się ich intensywność, warto odwiedzić lekarza. Ból gardła może również być objawem szkarlatyny lub mononukleozy zakaźnej.

Jak odróżnić wirusowe zapalenie gardła od bakteryjnego?

Szkarlatynę (płonicę) wywołują niektóre szczepy paciorkowców, produkujące toksynę bakteryjną. Głównymi objawami są wysypka drobnoplamista oraz wysoka gorączka. Po kilku dniach dołącza łuszczenie się skóry. Gardło jest intensywnie czerwone, a na języku daje się zaobserwować biały nalot. Leczenie wymaga podania antybiotyku.

Mononukleoza zakaźna wywołana jest przez wirusy Epsteina i Barr (EBV). Objawia się silnym bólem gardła, powiększeniem węzłów chłonnych szyi (przednich i tylnych) oraz podżuchwowych, jak również wysoką gorączką utrzymującą się od kilku dni do kilku tygodni. Powiększona może być również śledziona i wątroba. Ze względu na etiologię wirusową leczenie jest wyłącznie objawowe. Podaje się leki przeciwgorączkowe i łagodzące ból gardła.

Rozróżnienie bakteryjnego i wirusowego zapalenia gardła wcale nie jest zadaniem łatwym. Lekarze jednak najczęściej nie mają wątpliwości co do przyczyny zakażenia. W razie wątpliwości wskazane jest pobranie wymazu z gardła na posiew lub wykonanie szybkiego testu na obecność paciorkowców.

Nasze babcie miały na ból gardła wiele różnych sposobów. Niektóre z nich praktykowane są do dzisiaj. Czy jednak faktycznie działają? O których z nich warto pamiętać, gdy dotkną nas pierwsze objawy przeziębienia?

Jeszcze kilkanaście lat temu dostęp do lekarza był utrudniony, zwłaszcza na terenach wiejskich. Radzono więc sobie na własną rękę, stosując metody przekazywane z pokolenia na pokolenie. Medycyna ludowa doceniała zwłaszcza moc ziół. Zbierano je w określonym czasie, suszono i stosowano na różnego rodzaju dolegliwości. Niektóre z nich stosowano w bólu gardła, np. liście babki lancetowatej. Zawierają związki śluzowe, glikozydy i flawonoidy. Roślina łagodzi podrażnienia błony śluzowej i nawilża ją. Pieczenie oraz drapanie w gardle zmniejszały też napary z szałwii lekarskiej, tymianku i podbiału.

Do przygotowania płukanki można wykorzystać zioła albo samodzielnie zebrane, albo kupione w aptece lub sklepie z produktami naturalnymi. Odmierzoną porcję należy zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem przez kilka minut. Gdy płyn osiągnie temperaturę ciała, można wypłukać nim gardło, powtarzając tę czynność 2-3 razy.

Babcine sposoby na gardło

• szałwia

• liście babki lancetowatej

• podbiał

• czosnek

• okłady z liści kapusty

• miód

Na ból gardła… kapusta i rosół!

Ból gardła zdaniem naszych babć łagodziły również okłady z liści kapusty. Zanurzało się je więc w gorącej wodzie, następnie po wyciągnięciu i osuszeniu rozbijało tłuczkiem i okładano szyję (do podtrzymania liści wykorzystywano szalik lub chustę). Taki okład rozgrzewał, a ból stawał się mniej intensywny.

Nie bez powodu dawniej obowiązkowym daniem w trakcie choroby był rosół lub żur. Obie zupy mocno rozgrzewają, co pomaga udrożnić nos i zatoki. Są przy tym delikatne i ich połykanie, nawet w przypadku mocnego bólu gardła, nie nasila dolegliwości. A czy faktycznie leczą przeziębienie? Badacze z Vanderbilt University Medical Center w Nashville na podstawie przeprowadzonych badań dowodzą, że rosół poprawia samopoczucie, ale nie jest w stanie zwalczyć przyczyny infekcji.

Lody a ból gardła – jak je jeść, żeby mieć zdrowe gardło?

Naturalne antybiotyki naszych babć

Antybiotyki, które dzisiaj stosujemy przeciwko bakteriom, pojawiły się dopiero w XX wieku. I choć zrewolucjonizowały współczesną medycynę, dzisiaj bywają nadużywane. To sprawia, że niektóre z bakterii stają się oporne na ich działanie. Wiele osób sięga po te preparaty w trakcie przeziębienia lub grypy, wierząc, że szybko wyeliminują objawy choroby. Nic bardziej mylnego! W przypadku chorób wirusowych antybiotyk nie pomoże, wręcz może zaszkodzić, osłabiając organizm.

Nasze babcie nie bez powodu leczyły się czosnkiem, który wykazuje działanie bakteriobójcze, przeciwzapalne i przeciwpasożytnicze. Za jego właściwości prozdrowotne odpowiada allicyna, bardzo silnie działająca substancja o specyficznym zapachu.

Czosnkiem leczono katar, kaszel i obniżano gorączkę. Rozgniatano go i dodawano np. do mleka. Łączono czasem z miodem, który również wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne.

Mimo ogromnego wyboru leków i suplementów coraz chętniej sięgamy po stare receptury naszych przodków, którzy w sposób naturalny doskonale radzili sobie z objawami przeziębienia.

Drapanie w gardle to bardzo uciążliwy objaw. Pojawia się znienacka, mogą mu też towarzyszyć inne dolegliwości, np. ból i pieczenie.

Wielu pacjentów zgłasza się do lekarza pierwszego kontaktu z bolącym gardłem. W większości przypadków za taki objaw odpowiada infekcja wywołana przez wirusy. Leczenie jest wtedy wyłącznie objawowe. Staramy się też łagodzić dolegliwości na własną rękę, sięgając po sprawdzone domowe sposoby na przeziębienie. I najczęściej udaje się nam po kilku dniach zapomnieć o bólu i złym samopoczuciu. Zdarza się jednak, że objawy co jakiś czas wracają lub jedynie zmniejszają swoją intensywność, ale nie ustępują do końca. To sygnał alarmowy, że dzieje się coś niepokojącego.

Drapanie w gardle może mieć różne przyczyny. Bywa spowodowane stanem zapalnym, infekcją lub chorobą ogólnoustrojową. Warto skonsultować się z lekarzem, by ustalił przyczynę dolegliwości i włączył odpowiednie leczenie.

Jak leczyć wirusowe, a jak bakteryjne zapalenie gardła?

Wirusowe

Za ból gardła odpowiedzialne są wirusy, leczenie jest objawowe. Choroba ulega samoistnemu ograniczeniu. Stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, np. ibuprofen (wykazuje też działanie przeciwzapalne). Ulgę przynoszą także działające miejscowo preparaty, np. Uniben. Łagodzi ból, zmniejsza obrzęk i działa przeciwwirusowo. Eliminuje również odruch kaszlowy.

Bakteryjne

Za bakteryjne zapalenie gardła w większości przypadków odpowiadają paciorkowce beta-hemolizujące z grupy A: Streptococcus pyogenes. W leczeniu stosuje się penicylinę – antybiotyk podaje się najczęściej przez 10 dni. Podaje się też preparaty łagodzące objawy infekcji, np. leki przeciwgorączkowe oraz spray do gardła zmniejszający obrzęk i ból.

Drapanie w gardle? Reaguj!

Pieczenie, drapanie lub trudności z przełykaniem mogą być pierwszym sygnałem, że nasze górne drogi oddechowe zaczynają atakować wirusy. Nie warto więc zwlekać z reakcją, tylko działać od razu. Im szybciej rozpoczniemy łagodzić objawy, tym większa jest szansa, że będą mniej uciążliwe. Pomóc mogą płukanki do gardła przygotowane z ziół, np. tymianku lub szałwii. Przeciwzapalnie działa też soda oczyszczona. Po wymieszaniu z wodą można wypłukać nią gardło. Podstawą jest też właściwe nawilżenie błony śluzowej. Przesuszona łatwiej ulega podrażnieniom, a te nasilają dolegliwości bólowe. Pić więc należy większe ilości wody mineralnej lub ziołowych naparów o temperaturze pokojowej.

Ulgę przyniesie też stosowanie odpowiedniego sprayu do gardła. Uniben zawiera w swoim składzie chlorowodorek benzydaminy z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Działa przeciwbólowo, znieczulająco i odkażająco. Może być stosowany w przypadku infekcji o etiologii wirusowej i bakteryjnej. Jego natychmiastowe zastosowanie może pomóc złagodzić objawy choroby i szybko przyniesie ulgę.

Jakie powikłania może ze sobą nieść nieleczony ból gardła?

Jest też wiele czynników, które wzmagają drapanie w gardle. Są to m.in. słodycze, słodka herbata, mocna kawa, alkohol i dym tytoniowy. Należy ich unikać, bo w przeciwnym razie dolegliwość może się nasilić. Im mocniej podrażniona błona śluzowa, tym mocniej odczujemy objawy związane z infekcją.

A jeśli to nie infekcja?

Drapanie w gardle jednak wcale nie musi być związane z przeziębieniem. Jeśli pojawia się jako samodzielny objaw lub też często nawraca, warto przyjrzeć się temu problemowi z bliska. Może być on spowodowany chorobą refluksową przełyku, zwłaszcza jeśli towarzyszy jej przepuklina rozworu przełykowego. Diagnozę w takim przypadku stawia gastroenterolog po przeprowadzeniu szczegółowych badań. Jednym ze sposobów leczenia jest terapia inhibitorami pompy protonowej.

Drapanie w gardle to problem wielu osób, jednak nigdy nie powinien być bagatelizowany. Jeśli stosowane leki nie przynoszą ulgi, a problem nawraca, warto zgłosić się do lekarza. Wbrew pozorom dolegliwość ta wcale nie musi być leczona przez laryngologa. Zdarza się, że diagnostyka obejmować może również inne specjalizacje, np. stomatologię, alergologię czy neurologię.